Katastrofa w ruchu lądowym – służby mówią sprawdzam!

fot.: GDKiA

Karambol z udziałem 13 pojazdów, ponad 120 poszkodowanych oraz ofiar śmiertelnych i jeszcze dodatkowy czynnik utrudniający akcję. Część osób poszkodowanych to imigranci, których legalność pobytu w Polsce budzi wątpliwości. Do akcji wkracza Straż Graniczna. To na szczęście tylko scenariusz ćwiczeń Mayday’25. Na odcinku budowanej obwodnicy Oświęcimia (DK44), w rejonie Soły, służby ratownicze trenowały postępowanie w przypadku zdarzeń o charakterze masowym.

Ćwiczenia Mayday organizowane są przez Pogotowie Ratunkowe Szpitala Powiatowego w Chrzanowie oraz Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej (SPZOZ) Rejonowe Pogotowie Ratunkowe w Sosnowcu. To co je wyróżnia – to masowy, wielkoskalowy charakter oraz wysoki poziom wiarygodności inscenizacji zdarzeń.

Skala ma znaczenie

Tegoroczna edycja Mayday była trzecią z kolei i za każdym razem liczbę poszkodowanych liczono w setkach. Dlaczego masowy charakter zdarzenia jest aż tak istotny? Wymusza to dużo bliższą współpracę służb oraz wywiera ogromną presję czasową na kierującego działaniem ratowniczym. W tej sytuacji można dużo lepiej wychwycić niuanse i pola do optymalizacji procedur ratowniczych, które niekoniecznie widać w ćwiczeniach na mniejszą skalę.

Tym razem w symulowanym karambolu zderzyło się 13 pojazdów, w tym autokar, samochód dostawczy i bus. Liczba zabitych i rannych przekroczyła 120 osób. W jednym z pojazdów odnaleziono grupę imigrantów, co do których zachodziło podejrzenie, że przekroczyli granicę Polski w sposób nielegalny. Na miejsce zdarzenia wezwano Straż Graniczną.

Miejsce ćwiczeń też

Przeprowadzenie ćwiczeń o charakterze katastrofy w ruchu lądowym nie jest możliwe na drogach szybkiego ruchu, które są już w użytkowaniu. Dlatego tym razem przestrzenią dla organizacji przedsięwzięcia była nowo budowana obwodnica Oświęcimia na odcinku pomiędzy rondem Jagiełły a mostem nad Sołą, która ma zostać oddana do ruchu już za kilka tygodni. Był to zatem idealny moment, aby przetestować nie tylko procedury ratownicze i ich koordynację, ale także nową drogę jeszcze przed jej otwarciem.

Organizacja ćwiczeń na rzeczywistych obiektach infrastruktury drogowej pozwala służbom „nauczyć” się tych obiektów w bezpiecznych warunkach, co może się okazać bezcenne w sytuacji prawdziwego zagrożenia.

Głównym celem ćwiczeń była ocena i doskonalenie współpracy służb ratowniczych na obszarze województw małopolskiego i śląskiego podczas wystąpienia zdarzenia z dużą liczbą osób poszkodowanych. Sprawdzano w szczególności kierowanie akcją medyczną, prowadzenie segregacji medycznej, organizowanie punktów udzielania pomocy poszkodowanym oraz kierowanie transportem i komunikacją na miejscu zdarzenia.

Podczas tegorocznych ćwiczeń przeprowadzono także badania naukowe z zakresu:

oceny zastosowania procedury Ministerstwa Zdrowia dla zdarzeń z dużą liczbą poszkodowanych,
oceny zestawów do zabezpieczenia tego typu zdarzeń,
stosowania mobilnego USG,
zastosowania dronów do prowadzenia działań ratunkowych.

Ku przestrodze – jak uniknąć wypadku

Ćwiczenia służb ratowniczych to także okazja do refleksji dla wszystkich kierowców. Co możemy zrobić, aby zminimalizować ryzyko wypadków w przyszłości? Oto propozycje bezpieczeństwa dla kierowców przygotowane przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad:

Przygotuj się na zimę – warunki zimowe na drodze są bardzo odmienne od tych w pozostałe pory roku. Dlatego zadbajmy o absolutne podstawy: zimowe opony, odśnieżony pojazd i większa odległość pomiędzy samochodami, bo nasza droga hamowania jest o wiele dłuższa.
Wypocznij przed podróżą – niezależnie od pory roku kierowca powinien być wypoczęty, a jego organizm dobrze nawodniony. Przy dłuższych wyjazdach zaleca się także regularne przerwy w podróży, średnio co 2-3 godziny.
Upewnij się, że twój pojazd jest sprawny – olej, płyn do spryskiwania, świece i inne elementy, które się zużywają, powinny być wymieniane regularnie, zgodnie ze wskazaniem producenta.
Nie zatrzymuj się na drodze szybkiego ruchu – tym bardziej nie zawracaj i nie jedź pod prąd. Jeśli samochód ulegnie awarii, zjedź na pobocze, ustaw trójkąt ostrzegawczy w bezpiecznej odległości i wezwij pomoc.
Twórz korytarz życia – jeśli będziesz świadkiem wypadku, pamiętaj o umożliwieniu służbom dojazdu do osób poszkodowanych. W przypadku gdy na miejscu zdarzenia nie ma jeszcze służb, możesz podjąć czynności ratownicze, ale nie ryzykuj swojego bezpieczeństwa.

W grudniu wydłużona S1 i DK44

Niemal przed rokiem GDDKiA udostępniła kierowcom pierwszą, wschodnią część obwodnicy Oświęcimia. Drugi odcinek to udostępniona w sierpniu br. trasa od węzła Oświęcim na drodze ekspresowej S1 do ronda w Pławach o długości 4,2 km. W grudniu udostępnione będzie kolejne 1,6 km obwodnicy w ciągu DK44, pomiędzy rondem Jagiełły a mostem nad Sołą.

Pod koniec tego roku oddana również będzie do ruchu droga S1 od Dankowic do węzła Bielsko-Biała Hałcnów wraz z 4-kilometrowym fragmentem sąsiedniego odcinka, od Brzeszcz do Dankowic. Tym samym od węzła Oświęcim będzie można przejechać S1 do granicy ze Słowacją. W tym roku GDDKiA planuje również udostępnić na zasadzie przejezdności S1 od Bierunia do Oświęcimia wraz z obwodnicą Bierunia w ciągu DK44 (całkowite zakończenie prac nastąpi w III kwartale 2026 r.). Z kolei w połowie 2027 r. planowane jest zakończenie prac na ostatnim z czterech odcinków S1, tj. Mysłowice – Bieruń. Wtedy dostępna będzie już cała S1 od Mysłowic do granicy ze Słowacją.

Źródło finansowania

Budowa drogi ekspresowej S1 od Oświęcimia przez Dankowice do węzła Bielsko-Biała Hałcnów jest współfinansowana ze środków Programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027. Łączna wartość dofinansowania z UE (do 31 grudnia 2023 r. w ramach POIiŚ, natomiast od 1 stycznia 2024 r. w ramach FEnIKS) wynosi 1 022 178 331,96 zł. Wartość kontraktowa odcinka Oświęcim – Dankowice to blisko 990 mln zł.

Koszt realizacji obwodnicy Oświęcimia to 615 mln zł. Budowa otrzymała 249 369 545,02 zł dofinansowania ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 (POIiŚ) oraz 150 000 000,00 zł w ramach FEnIKS.