powiat cieszyński

Ruiny spichlerza odżyły. Centrum „U Kossaków” otwarte !

today15.10.2025 22:10

Tło
share close

W Górkach Wielkich oficjalnie otwarto Centrum Edukacyjno-Kulturalne „U Kossaków”. To jedno z najważniejszych wydarzeń kulturalnych ostatnich lat w powiecie cieszynśkim, a zarazem symboliczne odrodzenie miejsca, które od pokoleń związane jest z rodziną Kossaków.

Odrodzenie wśród wspomnień. Wnuk Zofii Kossak o powrocie życia do rodzinnego miejsca

Dla rodziny Kossaków wydarzenie miało znaczenie zarówno symboliczne, jak i osobiste. François Rosset, wnuk pisarki Zofii Kossak, nie krył emocji podczas uroczystości i samodzielnie dokonał symbolicznego przecięcia wstęgi przy otwarciu Centrum. – To dla nas jak odrodzenie – mówił. – W dzieciństwie przyjeżdżaliśmy co roku na wakacje do naszych dziadków, którzy bardzo skromnie mieszkali w Domku Ogrodnika. Wokół był zniszczony park, ruiny dawnego dworu i podupadłe budynki gospodarcze. Wszystko wyglądało wtedy ponuro, jak po czasach PRL-u. Z biegiem lat w miejscu tym zaczęły zachodzić zmiany. Najpierw powstało muzeum poświęcone pisarce, potem odrestaurowano część ruin i uporządkowano park. Dziś – jak podkreślił Rosset – to wszystko znajduje swoje zwieńczenie. – To, co widzimy, to apoteoza wieloletnich starań. Odnowienie tego miejsca było marzeniem naszej matki – wspominał. POSŁUCHAJ

  • cover play_arrow

    Ruiny spichlerza odżyły. Centrum „U Kossaków” otwarte ! Ewelina Kroczek

Rosset przyznał, że przez wiele lat trudno było znaleźć środki na realizację tej idei. Fundacja zajmująca się spuścizną Kossaków nie dysponowała odpowiednim budżetem. – To, że teraz powiat przejął to wszystko z takim poczuciem odpowiedzialności i zaangażowaniem, naprawdę nas zachwyca – podkreślił.

Spichlerz to dopiero pierwszy krok

Zmodernizowany spichlerz to pierwszy ukończony element nowego centrum. Wkrótce zakończy się zadaszanie ruin sąsiadującego z nim dworu Kossaków. To właśnie tam powstaną duże przestrzenie ekspozycyjne, które – jak podkreśla Janina Żagan, starosta cieszyński – mają zachować swój historyczny charakter, a jednocześnie zyskać nowoczesną funkcję.
Na czas planowanego remontu tzw. Domku Ogrodnika, gdzie mieści się obecnie muzeum biograficzne Zofii Kossak-Szatkowskiej, zbiory zostaną przeniesione właśnie do odnowionych ruin. Muzeum będzie tam działało tymczasowo, tak by mimo prowadzonych prac nie przerywać swojej działalności.

Domek Ogrodnika, nazywany „sercem” całego kompleksu, ma zostać gruntownie wyremontowany. Prace obejmą nie tylko sam budynek, ale także otaczający go park, który przez lata utracił dawny urok. Projekt jego odnowienia powstał na podstawie archiwalnych fotografii i planów, dzięki czemu krajobraz ma odzyskać wygląd z czasów, gdy mieszkali tu Kossakowie. POSŁUCHAJ

  • cover play_arrow

    Ruiny spichlerza odżyły. Centrum „U Kossaków” otwarte ! Ewelina Kroczek

Samorządowcy zapowiadają, że w ciągu najbliższego półtora roku miejsce zyska pełny blask i stanie się jednym z najciekawszych punktów kulturalnych na Śląsku Cieszyńskim.

Sztuka i kultura w centrum uwagi

Jak zapowiada Urszula Broda-Gawełek, dyrektor Centrum, w Górkach Wielkich będą odbywać się różnorodne wydarzenia kulturalne – koncerty, spektakle oraz spotkania artystyczne. Instytucja planuje współpracę z Regionalnym Ośrodkiem Kultury, by w programie znalazły się również elementy związane z tradycją regionu.
– Ten piękny park zobowiązuje do organizowania plenerów malarskich i rzeźbiarskich. W przeszłości odbywały się tutaj takie spotkania z udziałem wielu artystów, więc chcemy do tej tradycji powrócić – zapowiedziała dyrektor. Jesień upłynie pod znakiem literatury. W listopadzie odbędzie się spotkanie z dr Joanną Jurgałą-Jureczką, a w grudniu planowana jest „Gwiazdka u Kossaków” – kiermasz rękodzieła i warsztaty artystyczne. POSŁUCHAJ

  • cover play_arrow

    Ruiny spichlerza odżyły. Centrum „U Kossaków” otwarte ! Ewelina Kroczek

Nowe oblicze zabytkowych przestrzeni

W środku zabytkowego spichlerza znajduje się zachowana aparatura do destylacji alkoholu. – Chcielibyśmy ją uruchomić do pokazów edukacyjnych. Marzy nam się też własna „nalewka kossakowa” – przyznała z uśmiechem dyrektor. W budynku powstała również recepcja i planowana kawiarnia, w której będzie można napić się kawy i spróbować deseru według receptury Zofii Kossak. Na wyższych piętrach mieszczą się biura oraz sala widowiskowa z drewnianą więźbą, odtworzoną na wzór dawnego spichlerza.

Miejsce spotkań i inspiracji

Centrum „U Kossaków” ma być nie tylko przestrzenią wystaw i wydarzeń, ale także miejscem otwartym dla lokalnych środowisk artystycznych. W planach jest udostępnienie części pomieszczeń na działalność twórczą i edukacyjną. – Chcemy, by to było miejsce, w którym spotykają się mieszkańcy, artyści i miłośnicy kultury.

Autor: Ewelina Kroczek