Izabela Janoszeksobota, 2 września 2023 14:38

"To nie ta była uboga narzeczona"

To poważna rocznica historyczna. Możemy być z tego dumni – mówił prezydent Jarosław Klimaszewski. Tablicę upamiętniającą 300-lecie nadania praw miejskich Białej, przez króla Augusta II Mocnego, osłonięto dziś na budynku dawnego bialskiego Ratusza.Biała stała się formalnie miastem 9 stycznia 1723 roku. August II Mocny nadał jej prawa miejskie na wniosek starosty lipnickiego, który uważał, że Biała chyli się ku upadkowi. Status miasta królewskiego miał owemu upadkowi zapobiec. Prawa miejskie oznaczały bowiem przywileje…

- Prowadzenia jarmarków, cotygodniowych targów. To był najważniejszy biznes w tamtych czasach! No i rzeczywiście miasto się rozwinęło. Dzięki temu, że zyskało ten tytuł [miasta – dod.red.] można było zwolniać z podatków. Także można powiedzieć, że 300 lat temu powstała tutaj pierwsza specjalna strefa ekonomiczna – dziś przed odsłonięciem tablicy prezydent Bielska-Białej Jarosław Klimaszewski. Posłuchaj

Miasto Biała w początkach swojego istnienia liczyło sobie 40 domostw i 300 mieszkańców, wyznania luterańskiego i katolickiego. A prawie 20% obszaru miasta stanowił rynek w Białej (obecny Plac Wojska Polskiego).

Na tablicy zaprojektowanej przez dr Ewę Janoszek widnieje napis przygotowany przez dr Jerzego Polaka:

Na pamiątkę 300. rocznicy nadania praw miejskich przez króla polskiego i elektora saskiego Augusta II Mocnego 9 stycznia 1723 roku

Tablicę ufundował samorząd Bielska-Białej z inspiracji Bielsko-Bialskiego Towarzystwa Historycznego

Autorem tablicy jest artsyta rzeźbiarz Władysław Arminajtis.

Podobna tablica została umieszczona na rynku w Bielsku w 2012 roku. Przedstawia założyciela tego miasta - księcia cieszyńskiego Mieszka.

- Mamy więc upamiętnionych dwóch ojców założycieli. Bardzo nas to raduje jako historyków – mówił w trakcie uroczystości dr Maciej Bujakowski z Bielsko-Bialskiego Towarzystwa Historycznego.

Historyk podkreślał, że w 1951 roku doszło do połączenia dwóch równych sobie podmiotów, a nie wchłonięcia Białej przez Bielsko.

- Biała to nie ta była uboga narzeczona, która nic nie wnosi. Nie. Wniosła ze sobą ogromną kulturę, historię, zabytki i wiele perełek, które dziś na nowo odkrywamy odkrywamy, chociażby w tym nowo wyremontowanym Placu Wojska Polskiego – zaznaczał.

Posłuchaj audycji:

Nagranie 1